Pomiary WNZ w miejscu zainstalowania transformatora
Od wielu lat pomiary WNZ w transformatorach zainstalowanych na stacjach wykonywano jedynie za pomocą metody EA. Pomiary te są wykonywane podczas normalnej pracy transformatora. Ze względu na rozwój technologii pomiarowej, od kilku lat możliwe jest również wykorzystanie w tych warunkach metody elektrycznej i UHF. W praktyce pomiarowej bardzo często te dwie metody są wykorzystywane równocześnie. Sonda UHF jest umieszczana w środku transformatora za pomocą zaworu do ewakuacji oleju. Natomiast źródłem sygnału pomiarowego dla metody elektrycznej są najczęściej zaciski pomiarowe izolatorów przepustowych.
Firma Energo-Complex wykonuje pomiary WNZ przy zasilaniu transformatorów napięciem znamionowym z tzw. sieci sztywnej lub ze źródła zewnętrznego. Zdecydowany niższy poziom zakłóceń uzyskuje się podczas zasilania z układu składającego się z generatora oraz z transformatora podwyższającego napięcie. Istnieje w tym przypadku także możliwość wykonania pomiarów w szerszym zakresie napięciowym. Dobór źródła zasilania dla potrzeb pomiarowych jest jednak sprawą indywidualną i zależy od konkretnej sytuacji transformatora oraz warunków sieciowych.
W praktyce pomiarowej firma Energo-Complex wykorzystuje system pomiarowo-rejestracyjny Montesto 200, umożliwiający równoczesną analizę sygnałów elektrycznych, jak również sygnałów rejestrowanych w paśmie ultra wysokich częstotliwości za pomocą sondy UHF.
Pomiary WNZ transformatorów wykonywane off-line
Posiadany sprzęt pomiarowy i mobilne układy zasilania umożliwiają wykonywanie pomiarów WNZ na miejscu zainstalowania transformatora przy zasilaniu sieciowym lub z zewnętrznego mobilnego układu zasilającego. Pomiary takie najczęściej wykonuje się wtedy, gdy występują uzasadnione przesłanki np. w wynikach analizy chromatograficznej, w postaci zawartości gazów rozpuszczonych w oleju wskazujących na obecność WNZ. Wykonanie pomiarów WNZ przy wykorzystaniu łącznie dwóch metod pomiarowych (metody elektrycznej i UHF) umożliwia określenie wielkości WNZ, intensywności, a także wskazanie uzwojenia, którego problem dotyczy. Chcąc przeprowadzić dokładniejszą lokalizację miejsca występowania WNZ, można zastosować również jednoczesny pomiar WNZ metodą EA.
Inną ważną przesłanką do wykonania pomiarów WNZ jest wykonywanie prac remontowych na miejscu zainstalowania. Nawet stosunkowo proste prace remontowe, takie jak wymiana izolatorów przepustowych czy remont podobciążeniowego przełącznika zaczepów z klatką wybierakową nie są wolne od ryzyka uszkodzenia elementów układu izolacyjnego, zanieczyszczenia oraz zawilgocenia elementów części aktywnej transformatora. W praktyce eksploatacyjnej występowały przypadki awarii transformatorów po przeprowadzonych remontach. Awarie te nie występowały od razu po podaniu napięcia, ale zazwyczaj w pierwszych 72 godzinach po uruchomieniu. W tych przypadkach wykonanie podstawowych prób pomontażowych nie wykazało żadnych nieprawidłowości. Usunięcie takich awarii jest dodatkowo związane z bardzo dużymi kosztami i utrudnieniami eksploatacyjnymi dla właściciela jednostki. Istnieje zatem uzasadniona ekonomicznie i możliwa do realizacji technicznie konieczność weryfikacji wykonywanych prac remontowych za pomocą systemów umożliwiających pomiar WNZ na miejscu zainstalowania.
Wykorzystując funkcję pomiarową urządzenia dokonujemy zapisu sygnałów ze wszystkich torów pomiarowych równocześnie. W oknie graficznym programu istnieje możliwość bieżącej obserwacji mierzonych sygnałów i odczytu ich wartości. Po zakończeniu pomiarów zapisane pliki mogą być poddane szczegółowej analizie za pomocą oprogramowania.
Za pomocą oprogramowania możliwa jest analiza sygnałów generowanych przez WNZ przy jednoczesnej eliminacji sygnałów zakłócających, których poziom na stacji elektroenergetycznej jest zazwyczaj wysoki. Bardzo istotny wpływ na możliwość ograniczenia zakłóceń ma także równoczesne wykorzystywanie pomiarów metodą UHF. Sonda UHF znajdująca się w środku metalowej kadzi transformatora nie jest narażona na oddziaływanie czynników generujących zakłócenia na zewnątrz jednostki (metalowa kadź transformatora ekranuje zakłócenia zewnętrze na zasadzie klatki Faradaya). Połączenie tych dwóch metod pozwala na skuteczne ograniczenie wpływu zakłóceń zewnętrznych i uzyskanie wiarygodnych wyników pomiarowych. Ponadto na podstawie wyników pomiarowych uzyskanych jednocześnie z wszystkich trzech faz transformatora umożliwia wskazanie uzwojenia, w którym występują defekty generujące WNZ.
Monitoring WNZ on-line
Firma Energo-Complex oferuje również możliwość ciągłego monitoringu transformatora pod kątem detekcji WNZ w układzie izolacyjnym jednostki. Wyładowania występujące w izolacji uzwojeń trans-formatorów elektroenergetycznych są zjawiskiem silnie stochastycznym. Często zmieniają swoją amplitudę czy intensywność występowania. Niejednokrotnie rzetelna ocena stopnia uszkodzenia układu izolacyjnego wymaga obserwacji zachodzącego zjawiska w dłuższym czasie. Urządzenie pracując w trybie monitoringu jest w sposób trwały zainstalowane na badanej jednostce, natomiast dostęp do danych pomiarowych jest możliwy zdalnie za pomocą komputera lub urządzeń mobilnych.
Podczas konfiguracji funkcji monitoringu istnieje możliwość określenia przedziałów czasowych w jakich wykonywana jest rejestracja oraz czasu trwania a także wszystkich parametrów metrologicznych sygnału pomiarowego. Za pomocą kursora w bardzo prosty sposób można odczytać podstawowe wielkości pomiarowe. Po kliknięciu w dany punkt pomiarowy otwiera się okno graficzne, w którym możliwe jest przeprowadzenie pełnej analizy.
